Sınav Stresi ile Başa Çıkma Yolları

Sınav Stresi Nedir?

Sınav stresini “öncesinde öğrenilen bilginin sınav sırasında etkili bir biçimde kullanılmasına engel olan ve başarının düşmesine yol açan yoğun kaygı” olarak tanımlamak mümkündür. Öğrencinin sınava yüklediği anlam, sınavın zihnindeki imajı, sınav sonrası yaşayabileceklerine dair oluşturduğu düşünceler sınav stresi üzerinde oldukça etkilidir. Sınav stresi huzursuzluk, sıkıntı, başarısızlık korkusu, çalışmaya isteksizlik gibi belirtiler gösterebilir. Sınav stresi yoğunluğu arttıkça öğrencide bedensel yakınmalar, kendine güvende azalma, kendini yetersiz ve değersiz görme durumları oluşabilir. Özellikle rekabetçi ve mükemmeliyetçi kişilerde sınav stresinin görülmesi daha yüksek ihtimaldir. Bu durumda sosyal çevrenin beklentileri, yönlendirmesi veya baskısı da oldukça etkili olabilmektedir. Yukarıda görüldüğü üzere, sınav stresi öğrencinin sadece başarısını değil stres arttıkça sağlığını da etkilemesine neden olur. Bu durumun kontrol altına alınması ya da önlenmesi bazı pratiklerin hayata geçirilmesiyle oldukça mümkündür. Bu pratiklerin neler olduğunu hep birlikte inceleyelim.

Sınav Stresini Kontrol Altına Almak

Sınav stresini kontrol altına alabilmek için yapabileceğimiz belirli uygulamalar mevcuttur. Öncelikle bu kaygıya neden olan olumsuz düşüncelerin farkına varılması ve bunların değiştirilmesi bu süreçte önemli bir yer tutar.

“Sınava hazır değilim”, “Bu bilgiler çok gereksiz ve saçma. Nerede ve ne zaman kullanacağım ki?” “Sınavlar niye yapılıyor, ne gerek var?” “Bunlar benim işime yaramaz.” “Çok fazla konu var, bunları yetiştirmem mümkün değil!” “Yapamayacağım, hiçbir şey anlamıyorum.”

Yukarıda okuduğumuz bu cümleler masum gibi görünse de aslında öğrencilerin zihinlerini negatif düşünmeye iten, kendinden şüphe etmelerine neden olan cümlelerdir. Olumsuz otomatik cümle olarak isimlendirilen bu düşünceler öğrenci bilincine varmasa da motivasyonu düşürmeye ve öğrencinin kendine duyduğu güveni zedeleyici etkiye sahiptir.

Peki bu düşüncelerden kurtulmak için bilinmesi gereken alternatif cümleler nelerdir?

Bu süreçte ilk olarak sahip olunan bu negatif düşünceleri çözüme ulaştırmak için “Ne yapmalıyım?” sorusu sorulmalıdır. Bilinmelidir ki, düzenli olarak derslerine çalışan, soru çözümü yapan ve verimli bir çalışma takvimi oluşturan bir öğrencinin sınavlarda başarısız olması mümkün değildir.

“Yapabileceğimin en iyisini nasıl gerçekleştirebilirim?”

Kendi potansiyelinin farkında bir genç kadar motive çok az kişi vardır. Ders çalışırken güçlü ve zayıf yanlarının farkına varmak için başarılı olduğu ya da daha az puan alabildiği dersleri listeleyebilir, bu şekilde özellikle üzerinde durması gereken ders ve konuları belirleyebilir.

“Elimdeki zamanı en verimli nasıl kullanabilirim?”

Sınavın zamanı belirlidir ve sınava kadar sahip olunan zaman içerisinde tutarlı bir ders programı oluşturulduğu müddetçe gerekli konular üzerinde durarak başarılı bir çalışma takvimi oluşturulabilir.

“Başarırsam hayatımın önemli bir dönüm noktasını aşacağım. Başarısız olmam tembel ve beceriksiz olduğumu göstermez. Daha fazla çalışmam gerektiği anlamına gelir.”

Başarmak için çalışır ve bunun için çaba gösteririz. Ancak hayatta her zaman pozitif sonuçlar alamayabiliriz. Unutmamalıyız ki sınav anındaki başarıyı etkileyen pek çok değişken vardır. Bu değişkenlerden bazıları bizim değiştirebileceğimiz durumlardan oluşsa da bazen bizlerin de elinden bir şey gelmeyebilir. Her ne olursa olsun gerekli çaba ve emeği göstermek ve sınav esnasında pozitif bir bakış açısı ile sınav kitapçığını ele almak olumlu sonuca giden yola ulaşmanın en doğru yollarındandır.

Sınav Kaygısını Hafifletecek Uygulamalar

Nefes alma ve gevşeme egzersizleri kan dolaşımını hızlandırarak zihnimizi temizler, daha sakin düşünebilmemizi sağlar. Kitap okumak zihnimizi boşaltmanın keyifli diğer bir yoludur.

Sınav Stresi ve Aile İlişkisi

Öğrencilerin sınava olan bakış açıları, ailelerinin yönlendirme ve davranışları ile doğrudan ilişkilidir. Ailelerin sınav konusunda sahip oldukları kaygılarını öğrencilere olabildiğince yansıtmamaları ve sınav hakkında konuşurken her daim pozitif bir bakış açısı sunmaları, öğrencinin sınav ile olan ilişkisini pozitif etkileyecektir. Öğrenci üzerinde negatif bir baskı kurmadan aktarılacak inanç ve güven, bu öğrencilerin sınav esnasında ihtiyaç duyacağı güç ve destek olacaktır.

“Senin elinden geleni yaparak potansiyelini göstereceğine inancım tam’”

Ailesinin inancını ve güvenini arkasında hisseden öğrenci için ders çalışmak ve sınava hazırlanmak, kendini gerçekleştirmesini sağlayacak bir yolculuğa dönüşür.

Sınav Öncesi Neler Yapabiliriz?

-Çalışma alışkanlıklarını ve sınava ilişkin tutumları gözden geçirerek yeni bir zihinsel yapılanma geliştirmek, -Zamanı iyi kullanma egzersizleri uygulamak, -Beslenme ve uykuya dikkat etmek, -Sınava yönelik verimli bir çalışma takvimi oluşturma ve bu takvime uymak sınav öncesinde gerçekleştirebileceğimiz belirli uygulamalardır.

Sınav Esnasında Neler Yapabiliriz?

-Olumsuz otomatik düşüncelere karşı alternatif açıklamalar getirmek, -Kontrolün kendimizde olduğunu kendimize hatırlatmak, -Yanıtlayabileceğimiz sorulardan başlamak, -Hatırlayamadığımız ya da çözemediğimiz soruları boş bırakarak sonradan incelemek ise sınav esnasında uygulayabileceğimiz bazı yöntemlerdir.

Psikiyatrik destek ne zaman gereklidir?

Öğrencide bir ruhsal bozukluk ortaya çıkması (depresyon, anksiyete bozukluğu, uyku bozukluğu vs.) ya da kaygıyla başa çıkmak için uygun olmayan yolların kullanımı psikiyatrik bir destek gerektiğinin başlıca göstergeleridir.

Peki Uğurlu öğrencilerin sınav stresiyle başa çıkmak için yapabileceği neler var?

U-Coach öğretmenlerimiz, öğrencilerimizin başarı takibini yapmakla birlikte öğrencinin kendini tanıması, geliştirebileceği alanları keşfetmesi ve hedefler belirlemesi konularında her daim öğrencilerimizle birlikte. Öğretmen ve öğrenciler arasında karşılıklı güven ve gönüllülük üzerine inşa edilen bu iş birliğinde öğrencilerimizin hissettiği kaygı ve stresi öğretmenlerimiz ile paylaşması, birlikte çözüm elde edebilmek ve sorunların üstesinden gelebilmek için çok önemlidir.

Eğer sınav konusundaki endişelerin seni fazlasıyla yoruyorsa U-Coach öğretmenine mutlaka danış!